10 Αυγούστου 2007

Δραμα.

Στην νέα ελληνική γλώσσα, η λέξη έχει αποκτήσει τη σημασία ενός δυσάρεστου γεγονότος ή μίας ανεπιθύμητης κατάστασης.

Όσον αφορά στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, όμως, η λέξη έχει εντελώς διαφορετική σημασία. Ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα δράω-ω, επομένως σημαίνει το είδος της ποίησης που συνοδεύεται από αναπαράσταση των πράξεων που περιγράφει (σε αντιδιαστολή με το έπος και τη λυρική ποίηση). Η προέλευση του δράματος ως ποιητικού είδους δεν είναι απόλυτα γνωστή, μάλλον όμως συνδέεται με τη λατρεία του θεού Διονύσου.

Τα είδη του δράματος είναι τρία:

Η κωμωδία
Η τραγωδία
Το σατυρικό δράμα

Στην αρχαιότητα υπήρχαν επίσης δραματικοί αγώνες, στους οποίους λάμβαναν μέρος διάφοροι συγγραφείς. Ίσως οι σπουδαιότεροι τέτοιοι αγώνες να ήταν αυτοί που γίνονταν στα Μεγάλα Διονύσια.



Το Θέατρο του Παραλόγου ή Le Theatre de l'Absurde
είναι φράση που χρησιμοποιείται σε αναφορά σε συγκεκριμένα έργα γραμμένα από έναν αριθμό βασικά Ευρωπαίων θεατρικών συγγραφέων στις δεκαετίες του 1940, 1950 και 1960, καθώς και στο στυλ θεάτρου που εξελίχθηκε από το έργο τους. Ο όρος επινοήθηκε από τον κριτικό Μάρτιν Έσλιν, ο οποίος χρησιμοποίησε τη φράση ως τίτλο σε ένα βιβλίο του του 1962 πάνω στο θέμα αυτό. Ο Έσλιν θεώρησε πως το έργο των συγγραφέων αυτών δίνει καλλιτεχνική άρθρωση στην φιλοσοφία του Αλμπέρ Καμύ πως η ζωή είναι εμφύτως χωρίς νόημα, όπως επεξηγείται στο έργο του Ο Μύθος του Σισύφου. Το Θέατρο του Παραλόγου θεωρείται πως κατάγεται από τον Νανοϊσμό, α-νόητη ποίηση και αβαντ-γκαρντ τέχνη των δεκαετιών του 1920 και 1930. Ωστόσο, το είδος αυτό του θεάτρου κατάφερε να γίνει δημοφιλές αφού ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος τόνισε την αβεβαιότητα και επισφαλή θέση της ανθρώπινης ζωής. Η έκφραση Θέατρο του Παραλόγου έχει γίνει στόχος κριτικής από μερικούς συγγραφείς, και έτσι συναντάμε και τους όρους 'Αντι-Θέατρο' και 'Νέο Θέατρο'.

Σύμφωνα με τον Μάρτιν Έσλιν, οι τέσσερεις καθοριστικοί θεατρικοί συγγραφείς του κινήματος είναι οι Ευγένιος Ιονέσκο, Σάμιουελ Μπέκετ, Ζαν Ζενέ και Άρθουρ Αντάμοβ, αν και καθένας από αυτούς τους συγγραφείς έχει εξ ολοκλήρου μοναδικά θέματα και τεχνικές που πηγαίνουν πέρα από τον όρο 'παράλογο'. Άλλοι συγγραφέις που συχνά σχετίζονται με την ομάδα αυτή είναι μεταξύ άλλων οι Τομ Στόπαρντ, Φρίντριχ Ντυρενμάτ, Φερνάντο Αραμπάλ, Χάρολντ Πίντερ, Έντουαρντ Άλμπι και Ζαν Ταρντιού. Στους θεατρικούς συγγραφείς που λειτούργησαν ως έμπνευση στο κίνημα περιλαμβάνονται οι Αλφρέντ Τζαρύ, Λουίτζι Πιραντέλο, Στανισλάβ Βιτκίεβιτς, Γκιγιώμ Απολλιναίρ, οι σουρεαλιστές και πολλοί άλλοι. Το κίνημα του 'Παράλογου' ή 'Νέου Θεάτρου' ήταν στις αρχές του ένα διακριτό με βάση το Παρίσι (τη rive gauche, αριστερή όχθη του Σηκουάνα) αβαντ-γκαρντ φαινόμενο συνδεδεμένο με εξαιρετικά μικρά θέατρα στο Quartier Latin, και κέρδισε με τον καιρό την διεθνή εξέχουσα θέση του.

Στην πράξη, το Θέατρο του Παραλόγου ξεφεύγει από τους ρεαλιστικούς χαρακτήρες, καταστάσεις και ό,τι είναι συνδεδεμένο με θεατρικές συμβάσεις. Ο χρόνος, ο τόπος και η ταυτότητα είναι ασαφή και ρευστά, και ακόμη και η βασική αιτιότητα συχνά καταρρέει. Ασήμαντες πλοκές, επαναληπτικός ή χωρίς νόημα διάλογος και δραματικές ασυνέπειες χρησιμοποιούνται συχνά για να δημιουργήσουν ονειρικές, ή ακόμη και εφιαλτικές διαθέσεις.



Ιλαροτραγωδία ονομάζεται το θεατρικό εκείνο είδος της Τραγωδίας της οποίας η υπόθεση εκτυλίσσεται από τραγική σε κωμική. Έτσι κατ΄ επέκταση ως έκφραση χαρακτηρίζεται και κάθε θλιβερή κατάσταση που έχει όμως κωμική έκβαση.

Πρώτος που επινόησε και έγραψε ιλαροτραγωδίες φέρεται ο καταγόμενος από Συρακούσες, αλλά που διέπρεψε στο Τάραντα o Ρίνθων (γιος κεραμέα). Σημαντικά έργα του αναφέρονται: "Ο Αμφιτρίων", "Ηρακλής", "Ιφιγένεια", "Ορέστης" και "Τήλεφος". Οι Ιλαροτραγωδίες του Ρίνθωνα διακωμωδούσαν θεούς ήρωες κυβερνήτες, ενώ τα τραγικά πρόσωπα των δραματικών υποθέσεων παριστάνονταν με κωμικές όψεις και σημείωσαν μεγάλες επιτυχίες. Όλες έχουν χαθεί.

Άλλοι ποιητές που να ασχολήθηκαν με αυτό το είδος της (θεατρικής) ποίησης είναι οι: Σκύρας ο Ταραντίνος, Βλαίσος εκ Καπρίοις (της Καμπανίας) που συνέγραψε "Σπουδαιογέλοια" εκ των οποίων έχουν διασωθεί μόνο δύο επιγραφές, ο Μεσοτρίβας, ο Σατούρνος κ.ά.

3 σχόλια:

Unknown είπε...

έστιν ουν τραγωδία, μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας και όλης... (αυτό μου θύμισες - τον αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας: ό,τι καλύτερο έχει γραφεί επί του θέματος, φίλε μου).

zero είπε...

Καλο το ποστ.

Donald είπε...

Που τα βρισκετε ολα αυτα και τα γραφετε?